2010年3月20日 星期六

Sat-hāi bó-gí ē lo̍h-tē-gak

UB:

Goá siūⁿ lí ē-tàng mn̄g hit-uī le̍k-sú káu-siū: tuì Gramsci lâi kóng, sím-mi̍h sî-chūn pún-thó͘ gí-giân ē siá--lo̍h-lâi?
(Gramsci kóng: “kan-ta tng jîn-bîn tit-tio̍h tiōng-sī ê sî-chūn tē-hng gí-giân chiah ē hông siá--lo̍h-lâi.”).

Goá jīn-uî siá jîn-bîn ê gí-giân, iōng jîn-bîn ê gí-giân lâi kàu-iok, lâi tòng-chò in ji̍t-siông chèng-tī, keng-chè, bûn-hoà, chong-kàu téng-téng oa̍h-tang ê gí-giân chiah-sī hah bîn-chú pêng-téng ê cheng-sîn. Kymlica kóng kiông-tiāu to-goân bûn-hoà, chū-iû pêng-téng ê hiān-tāi chèng-tī sī kóng pún-tē-gí ê chèng-tī "Poltics in the vernacular".

Lēng-goā, lí mā ē-tàng mn̄g i hiān-tāi bîn-chok kok-ka heng-khí kah pún-té-gí su-siá ū sím-mi̍h koan-hē.
Goá siūⁿ chit-ê bûn-tê ê tap-àn lí it-tēng pí goá khah chheng-chhò. Lí ē-tàng sàng chi̍t-pún hō͘ i khoàⁿ, lāi-té ē-tàng siá sàng hō͘ bó-gí ê chhēⁿ-mê-gû, tán lí khoàⁿ-ū chit-kú oē ê sî-chūn, chit-kú chiah ē sit-hāu.

Kán-tan-lâi-kóng, chit-ê lâng tha̍k le̍k-sú, m̄-koh tuì pún-té-gí su-siá ê le̍k-sú ì-gī bô liáu-kài. Chit-ê lâng kā khui-khoah ê Tâi-oân-bûn-ha̍k gí-gián pìⁿ kah chhun chi̍t-chióng gí-giân, to̍k-chun-Hoâ-gí.

Goá hit-kang khì Pîn-tong ián-káng, kā iú-ti-hn̂g ê kàu-su kóng: Muí chi̍t-keng ha̍k-hāu, muí chi̍t-ê laū-su lóng ū 2 ê soán-tek: 1) chiàⁿ-chò bó-gí ê chhui-sak-chiá, hō͘ ha̍k-hāu pìⁿ-chò bó-gí ê lo̍k-hn̂g; 2) chiàⁿ-chò bó-gí ê sat-chhiú, hō͘ ha̍k-hau pìⁿ-chò sat-hāi bó-gí ê thâi-ti-á-tiûⁿ. Hit-káng bē-kì-tit kóng bó-gí sat-chhiù ê kiat-kiok sī án-choàⁿ, kin-á-ji̍t tī chia chò chit-ê pó͘-chhiong: sat-hāi bó-gí ê lâng, āu-pài ē lo̍h-tē-gak! Jî-chhiaⁿ chò lāu-su ê, tuì bó-gí ê uî-hāi khah toā, lo̍h-tē-gak it-teng ē hông tiān kah kim-sih-sih.


Ha̍k-khiam

FW:Tâi-bûn-hē chhiàⁿ kúi the̍h io̍h-toaⁿ

I-ha si Tai-gi-bang liah-loh-lai e bun-chiuN.
Chit tat-tit ho-ho-a su-kho kah hoe-eng.

Hak-khiam

I-ha si Ui-bun kau-siu sia e:

[POJ] Choè-kīn ū 2 uī Ji̍t-pún ha̍k-chiá lâi Sêng-tāi Tâi-bûn-hē pài-hóng. Chit 2 uī Ji̍t-pún lâng-kheh chin koan-sim Tài-gî-bûn ê hoat-tián. Siūⁿ bē kàu tian-tò sī sin-uî Tâi-oân-sú gián-kiù-chiá kap Tâi-bûn-hē hē-chú-jīm ê Gô͘ XX soah tī hia phoe-phêng Tài-gî. Phoe-phêng tiōng-tiám sī án-ne: 1) Tài-gî ūn-tōng-chiá lóng iú-ióng bô bô͘, 2) Tài-gî ē-hiáu kóng tō hó, bô su-iàu hoat-tián su-bīn-gí bûn-ha̍k, 3) su-siá Tâi-gí ē chō-sêng ha̍k-seng ê hū-tam. Aih, chit chióng kiò-sī ka-tī chok gâu ê lâng, kî-si̍t sī tī kok-chè ha̍k-chiá bīn-chêng siah-sí-siah-chèng soah ka-tī m̄-chai. Chin sī Tâi-oân ê pi-ai!

[TL] Tsuè-kīn ū 2 uī Ji̍t-pún ha̍k-tsiá lâi Sîng-tāi Tâi-bûn-hē pài-hóng. Tsit 2 uī Ji̍t-pún lâng-kheh tsin kuan-sim Tài-gî-bûn ê huat-tián. Siūnn bē kàu tian-tò sī sin-uî Tâi-uân-sú gián-kiù-tsiá kap Tâi-bûn-hē hē-tsú-jīm ê Gôo XX suah tī hia phue-phîng Tài-gî. Phue-phîng tiōng-tiám sī án-ne: 1) Tài-gî ūn-tōng-tsiá lóng iú-ióng bô bôo, 2) Tài-gî ē-hiáu kóng tō hó, bô su-iàu huat-tián su-bīn-gí bûn-ha̍k, 3) su-siá Tâi-gí ē tsō-sîng ha̍k-sing ê hū-tam. Aih, tsit tsióng kiò-sī ka-tī tsok gâu ê lâng, kî-si̍t sī tī kok-tsè ha̍k-tsiá bīn-tsîng siah-sí-siah-tsìng suah ka-tī m̄-tsai. Tsin sī Tâi-uân ê pi-ai!